Toen ik dit boek in de mediatheek van Howest voor het eerst opendeed, was ik op slag verliefd. Wat een concept! En zo briljant uitgewerkt! Echt een van de meest fantasierijke werken die ik ooit gevonden heb. Het boek in kwestie is de Grote Atlas van de Belevingswereld door grafisch ontwerper Jean Klare en lifecoach Louise van Swaaij.
Waar zijn we nu aanbeland?
Op het eerste zicht zou je denken dat de afbeelding een ondersteboven wereldkaart is. Dit is niet het geval, maar een complete fantasiekaart is het ook niet, wanneer je ziet dat de labels op de kaart namen hebben als 'Intuïtie', 'Zelfvertrouwen', 'Onzin', 'Niet Weten', 'Duistere Fantasie', 'Helder Zien'. De zeeën, rivieren, plateaus, bergtoppen en meren mogen dan wel fantasie zijn, hun namen zijn dat zeker niet! Welgekomen in de Belevingswereld, een (geo)grafische weergave van de condition humaine, van alles waar een mens zoal te maken mee kan krijgen.
The Hitchhiker's Guide to the Belevingswereld
Dit mooie boek (op A3-formaat!) wordt ingeleid door een bespreking van eerdere variaties op het concept van dit boek: namelijk allerlei gevoelens, ervaringen, handelingen, zegswijzen en indrukken weergeven in de vorm van een topografische wereldkaart.
Blijkbaar was ene Maudeleine de Scudéry in 1660 al met dit idee op de proppen gekomen, met haar roman Clélie. Latere pogingen om ervaringen en gevoelens om te zetten focusten zich meestal op één aspect, bijvoorbeeld de liefde of deugd versus ondeugd. De Grote Atlas van de Belevingswereld gaat nog breder dan dat, en doet de licht hoogmoedige poging om zowat alles wat je maar kan voelen in een mensenleven op een gigantische kaart proberen te zetten.
Op verkenning door de Belevingswereld!
Na deze introductie krijgen we onmiddellijk de kaarten voorgeschoteld. Het volledige 'continent' van de belevingswereld met alle omliggende (schier)eilanden zien we linksboven in een klein prentje. We krijgen de noordwestelijke, noordoostelijke, zuidwestelijke en zuidoostelijke kant te zien. Daarna volgen bladzijdes die dieper ingaan op thematisch geordende regio's.
Wat dacht je van een avontuurlijke odyssee door de Zee van Mogelijkheden? Of liever een trektocht door het land van Kennis? Of waarom niet een gezellige roadtrip doorheen het grote schiereiland Genieten. Wie wil, kan ook gewoon in het land van Thuis blijven kuieren rond de steden Gewoon, Geborgenheid en doet toertjes langs Straks, Uitslapen, De Muren, De Vuile Was en Troost. Let wel op dat je niet verdwaald geraakt en in de Moerassen van Verveling terechtkomt. Daar staan de stad Sleur, de PowerPoint-Vlakte het Saaie Bos en de depressie Inzakken op je te wachten. Gelukkig geraak je via de Bekende Weg weer thuis. En al is het eiland van de Kilte, met zijn Angst en zijn Bijtend Sarcasme, zo verschrikkelijk, via de haven Perspectief en het dorp Aanvaarden vaar je veilig terug naar het eiland Herstel.
Cartografische dichtkunst
Kijk, dit is nu wat ik zo fenomenaal vind aan dit boek. Je hoeft maar wat je ziet op de kaart te beschrijven, en het wordt al poëzie. De kaart combineert twee van mijn favoriete dingen - kaarten en psychologie - tot een dichterlijk geheel. Zie bijvoorbeeld in het land der Kennis, hoe Niet Weten een grote stad is in vergelijking met het nabijgelegen dorpje Weten. Of kijk toe hoe de stad van Verandering - waarvan we een gedetailleerde kaart vinden achterin het boek - niet zo ver ligt van de toppunten van Wanorde, plaatsen als Apocalyps, Doem, Armageddon, Niet-Zijn... maar evengoed Worden, Zijn en Voldoening. En zo kan ik nog wel een aantal voorbeelden geven. In de onderstaande fotogalerij vind je een selectie van mijn persoonlijke favorieten uit de Atlas. Klik om uit te vergroten.
Nog een leuke plek is het eiland Haute Cuisine. Meer aan met de boot in Entrée, wandel door het pittoreske Menu en ga je gang in de vele smakelijke plaatsen op het eiland, waaronder Frietkot, Visafslag, Pinot Blanc en Pinot Noir, Dessert, de vulkaan Mt. Sambal en de ijzige top van de berg Diepvries. Voor elk wat wils hier!
Naast het feit dat dit boek prachtig op zich is, kan ik me inbeelden dat het fantastisch kan zijn om een counselinggesprek mee op te starten. Op onze school is er sinds kort een nieuwe docente die ook al van de Atlas gehoord heeft. In de groepspraktijk waar zij vroeger werkte, hing effectief een kopij uit van de globale kaart van de Belevingswereld (hier te bestellen!).
Wie de rest van de Belevingswereld wil verkennen, nodig ik van harte uit om het boek te lenen of te kopen en weg te dromen in het eiland Geheim, de Tegenpolen, het land van Doen en Laten, de Bergen van Werk, de Vergeten Eilanden en nog zo veel meer!
Bron
- Klare, J., & Van Swaaij, L. (2011). De Grote Atlas van de Belevingswereld. Amsterdam, Nederland: De Harmonie.